President Trump heeft zijn kritiek op Jerome Powell, de voorzitter van de Federal Reserve, verscherpt door hem een “a big loser” te noemen en aan te dringen op renteverlagingen. Barron's bekeek welke mogelijkheden Trump heeft om van Powell af te komen.
Nu de Fed blijft weigeren om de rente te verlagen - iets dat Trump goed zou uitkomen bij het herfinancieren van de enorme Amerikaanse staatsschuld - onderzoekt het Witte Huis juridische mogelijkheden om Powell te ontslaan, ondanks wetten die de onafhankelijkheid van de Fed beschermen.
Powell heeft benadrukt dat hij niet zonder reden kan worden ontslagen en heeft het belang van de autonomie van de Fed benadrukt. Door het conflict ontstaan zorgen over de mogelijke gevolgen voor de geloofwaardigheid van de Fed en de stabiliteit van het monetaire beleid.
Stagflatie
President Trump, die Powell in 2017 nomineerde om de centrale bank te leiden, heeft het hoofd van de Fed vaak bekritiseerd, vooral as het monetaire beleid niet overeenkwam met zijn politieke of economische doelen. Maar de retoriek is verscherpt sinds Powell vorige week suggereerde dat het handelsbeleid van de regering de inflatie zou kunnen opdrijven en tegelijkertijd de banengroei zou kunnen vertragen, een scenario dat bekend staat als stagflatie.
Powell waarschuwde voor een potentieel conflict tussen het tweeledige mandaat van de Fed om de prijsstabiliteit te handhaven en de werkgelegenheid te maximaliseren. Hij waarschuwde dat stijgende inflatie het vermogen van de Fed om de rente te verlagen tijdens een economische vertraging zou kunnen beperken.
Powell benadrukte ook de onafhankelijkheid van de Fed en herhaalde dat de leiding van de Fed niet zonder reden kan worden ontslagen, wat bij wet is vastgelegd. Desondanks lijkt president Trump deze grenzen te willen aanvechten.
Powell, wiens termijn als voorzitter in mei 2026 afloopt, heeft duidelijk gemaakt dat hij niet vrijwillig zal aftreden. Trump kan proberen de kwestie te forceren. Er zijn een paar juridische en politieke wegen die zijn regering kan bewandelen als hij ervoor kiest om de confrontatie te laten escaleren.
Met reden
Volgens de huidige wetgeving kan een president een bestuurslid van de Fed alleen “om dringende redenen” ontslaan, een norm die over het algemeen niet bedoeld is voor meningsverschillen over het monetaire beleid. Sommige rechtsgeleerden stellen echter dat de mogelijk verkeerde inschatting van de Fed van de inflatie na de pandemie ('voorbijgaand') aan die norm kan voldoen.
Als president Trump een poging zou doen om Powell op die gronden af te zetten, zou dat waarschijnlijk leiden tot een langdurige rechtszaak en mogelijk het gezag van de Fed aantasten. Er is ook discussie over de vraag of Trump Powell in het bestuur van de Fed kan laten, maar zou kunnen verwijderen als voorzitter.
Precedent
Het Hooggerechtshof beraadt zich op een precedent uit 1935, dat presidenten verbiedt om onafhankelijke agentschapshoofden zonder reden te ontslaan. Deze uitspraak heeft lange tijd de autonomie van dergelijke agentschappen beschermd.
Hoewel Powell sceptisch is over de directe relevantie van de zaak voor de Federal Reserve, erkende hij het belang ervan en bevestigde hij dat de situatie nauwlettend in de gaten wordt gehouden.
Schaduw-Fed
Het team van president Trump overweegt verder naar verluidt een strategie om het gezag van Federal Reserve Chair Jerome Powell te ondermijnen zonder hem direct te verwijderen. Daartoe zouden ze een “schaduw-voorzitter” inzetten - een publiekelijk aangewezen opvolger die de marktverwachtingen zou kunnen beïnvloeden en Powells beslissingen zou kunnen tegenspreken.
Zo'n stap zou de geloofwaardigheid van Powell kunnen verzwakken en een verschuiving in het monetaire beleid kunnen signaleren, wat zorgen kan oproepen over de onafhankelijkheid en stabiliteit van de Fed.
Zondebok
Áls Trump Powell weg zou krijgen, zou hij daar wellicht niet veel mee opschieten: beslissingen over het monetaire beleid worden genomen door een comité van twaalf, niet alleen door het hoofd van de Fed, dus de bank zou haar beleid waarschijnlijk niet veranderen alleen omdat de voorzitter zou zijn verwijderd.
“Ondanks de retoriek en de toenemende druk op Powell is het volgens ons nog steeds onwaarschijnlijk dat Trump Powell ontslaat. Wij denken dat de regering het de juridische strijd en de pijn in de obligatiemarkt niet waard vindt”, schreven analisten van Pimco. “Maar zelfs als Powell blijft, zou Trump op de langere termijn schade kunnen toebrengen aan de perceptie van de onafhankelijkheid van de Fed, wat beleggers in dollars huiveriger en meer op hun hoede kan maken.”
Sommige prominente oud-functionarissen van de Fed en het Witte Huis geloven dat het Trump van pas komt om Powell aan te houden als handige zondebok voor het geval het slechter gaat met de economie.
Lees ook: Trump zet Powell opnieuw onder druk