Doodlopende weg?
Vrijdag 26 April 2013 | Door Jos Renssen
Het begint er steeds meer op te lijken dat “project Europa” zich op een doodlopende weg bevindt. Keer op keer moeten er bommen worden ontmanteld en lijkt het slechts een kwestie van tijd dat de explosieven opruimingsdienst een keer niet op tijd ter plekke is, met alle gevolgen van dien.
Noodzakelijke vooruitgang, zoals het oprichten van een Bankenunie, wordt maar niet geboekt omdat Merkel het risico wil vermijden om zo vlak voor de verkiezingen (22 september 2013) wederom de gang naar het constitutioneel hof te moeten maken.
In eigen land tracht de anders zo evenwichtig en altijd opgewekt overkomende premier Rutte ons te doen bewegen om weer eens ouderwets te gaan consumeren.
Een even simpel als lumineus idee. Maar in een tijd dat het aantal werklozen in recordtempo is gestegen tot 8,1 procent van de beroepsbevolking en er in de maand maart maar liefst 30.000 mensen aan dit leger werden toegevoegd, zal de oproep weinig gehoor krijgen. In werkelijkheid ligt het werkloosheidcijfer nog veel hoger, want de zzp’er zonder werk wordt in de gepubliceerde cijfers niet meegenomen.
Het water lijkt de politici zo langzamerhand tot aan de lippen te zijn gestegen. De coalitiepartijen (vooral de VVD) laten in rap tempo de eigen grondbeginselen varen om maar een akkoord te kunnen sluiten en daarmee besluitvaardig over te komen.
Deze week maakte het Europese statistiekbureau Eurostat bekend dat het begrotingstekort voor Nederland over 2012 is uitgekomen op 4,1 procent ten opzichte van een tekort van 4,5 procent over 2011. Zoals bekend mag van onze “dictators” uit Brussel het tekort niet hoger dan 3 procent zijn. Naast de nog lopende bezuinigingsronde van € 18 miljard uit het Kunduz akkoord zal er additioneel nog eens € 14 miljard worden bezuinigd. Bezuinigen is eigenlijk niet het goede woord want de maatregelen bestaan voornamelijk uit lastenverzwaringen voor burgers en bedrijven. De overheid blijft buiten schot en spendeert vrolijk verder!
Het vorige week bedachte aanvullende pakket van € 4,5 miljard is voorlopig in de koelkast gezet, in de hoop dat het tij uit zichzelf zal keren. Echter, door de impact van de hervormingen maar vooral de lastenverzwaringen is het vertrouwen bij de burger ver te zoeken en heerst er groot pessimisme.
Hand op de knip
Het logische gevolg hiervan is dat de Nederlandse burger in plaats van het door de overheid zo gewenste uitgeven steeds meer de hand op de knip houdt. De Nederlandse economie krimpt en de perspectieven op groei zijn gering. De kans is groot dat in augustus zal blijken dat het begrotingstekort van de B.V. Nederland eerder richting 5 procent gaat uitkomen dan op de door Brussel gewenste 3 procent. Onze minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem verklaarde vorige week nog dat de doelstelling van 3 procent begrotingstekort geen wens maar een snoeiharde eis zal zijn voor de Nederlandse regering.
Dit zou betekenen dat naast het in de koelkast geparkeerde pakket bezuinigingen van € 4,5 miljard er nog een nieuw pakket van ettelijke miljarden euro’s hervormingen en bezuinigingen zal moeten worden doorgevoerd om het heilig verklaarde 3 procent begrotingstekort voor 2014 te halen. Ik zeg niets geks met het uitspreken van de verwachting dat blinde paniek zich van Den Haag meester zal maken en de achterkamertjes zullen uitpuilen om een meerderheid in de eerste kamer te verkrijgen.
Als we hier al in de problemen zitten, hoe vergaat het dan de zwakke broeders uit de Eurozone? Spanje heeft van alle eurolanden met 10,6 procent het grootste begrotingstekort over 2012, op de voet gevolgd door Griekenland met 10 procent. De Spanjaarden kampen bovendien met een torenhoge werkloosheid, de laatste berichten laten een record van 27.2 procent van de beroepsbevolking zien. De Italianen lijken het begrotingstekort keurig onder controle te hebben, zij komen (hoe is het mogelijk) exact op 3 procent uit. De staatsschuld in Italië kwam echter uit op een zorgwekkende 127 procent van het Italiaanse BBP.
Hoe gaan de financiële markten met deze informatie om? Het heeft er al een tijd alle schijn van dat slecht nieuws een positieve invloed op de financiële markten heeft. Dit kan deels worden verklaard door de gedachte dat bij aanhoudend tegenvallende macro economische data de stimuleringsmaatregelen in Japan en de Verenigde Staten voorlopig blijven gehandhaafd. Ondertussen schieten in Europa de aandelenmarkten procenten in de plus op speculaties dat de ECB de rente gaat verlagen en de hoop op meer verruimende maatregelen.
Banken profiteren
Van een eventuele renteverlaging profiteren naar mijn mening alleen de banken, want de kredietverlening zit immers nog steeds volledig op slot en dit zal bij een renteverlaging niet veranderen.
In het verleden heb ik het beleid dat de politiek en de ECB in Europa voert wel eens gekscherend vergeleken met het toedienen van morfine aan een ongeneeslijke patiënt. Als de kwaal niet wordt of kan worden bestreden zal hij of zij uiteindelijk komen te overlijden.
Ik ben al tijden en nog steeds op zoek naar iets van bewijs dat onze beleidsmakers het algemeen belang laten prevaleren boven het eigen lokale belang, dit zal cruciaal zijn om Europa bij elkaar te houden en er weer bovenop te helpen.
Vooralsnog lijkt dit echter op het zoeken naar de bekende speld in een hooiberg…
Meld u aan voor de Beleggen.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!