Het is niet meer zoals vroeger

Donderdag 15 December 2016 | Door Yves Longchamp

De geringe groei en de lage inflatie hebben eigenlijk vooral te maken hebben met de sterke Amerikaanse dollar. De verdere stijging van de dollar sinds de verkiezing van Donald Trump is met andere woorden een reden tot bezorgdheid, aangezien dit de voorbode is van lagere mondiale prijzen en daardoor ook lagere inflatie.

De sterke Amerikaanse dollar draagt ertoe bij dat de wereldeconomie vandaag de dag minder aantrekkelijk is dan voorheen. De Amerikaanse dollar is de belangrijkste munteenheid ter wereld; het is de eenheid waarin economische zaken wereldwijd worden uitgedrukt om ze onderling vergelijkbaar te maken, het is de valuta waarin de prijzen van de wereldhandel (industriële producten en grondstoffen) worden uitgedrukt en het is de wereldwijd geaccepteerde valuta die u op zak hebt wanneer u exotische landen bezoekt. 

Waarom de inflatie niet terugkomt, is een vraag waarover alle centrale banken zich het hoofd breken. We weten het antwoord niet, maar we zien wel dat wereldwijde prijzen (voor industriële producten en grondstoffen) het koersverloop van de Amerikaanse dollar kopiëren. Voor ons betekent dit dat inflatie zal uitblijven zolang de dollar sterk blijft of sterker wordt. Een sterke dollar is een obstakel voor mondiale reflatie en schiet zichzelf in de voet. 

Trumpisme, dat naar ons idee pure schizofrenie is, is in vele opzichten gevaarlijk. Het is alsof marktdeelnemers het pessimisme over een presidentskandidaat achteloos hebben ingeruild voor optimisme over diezelfde persoon eens deze als toekomstige president een iets andere toon aansloeg. Deze omslag in het denken leidt tot een sterkere dollar, precies het tegenovergestelde van wat nodig is om de wereldeconomie nieuw leven in te blazen, en daarom kunnen wij ons niet vinden in het nieuw verworven optimisme van marktdeelnemers. 

Seculaire stagnatie en wereldwijde groei

De wereldeconomie van de jaren 80 en begin jaren 90 heeft niets gemeen met de huidige economie. In de afgelopen 30 jaar heeft deze een ingrijpende transformatie ondergaan. Grofweg geschetst, kunnen we stellen dat het afgelopen millennium werd gedomineerd door de ontwikkelde economieën, terwijl het nieuwe millennium wordt aangevoerd door de ontwikkelingslanden. 

In de jaren 80 kwam vrijwel de helft van de wereldwijde bbp-groei uit de VS en de regio die later zou uitgroeien tot de eurozone. Volgens de prognoses van het IMF zullen deze twee economieën in 2016 minder dan een kwart van de wereldwijde groei voor hun rekening nemen. Na 2020 zullen ze naar verwachting minder dan een vijfde vertegenwoordigen. Voor wie nostalgisch is aangelegd: relatief gezien zijn de oude economieën de afgelopen vijftien jaar duidelijk achteruitgegaan, maar in absolute cijfers was het ook een periode van geweldige expansie. Het gecombineerde bbp van de VS en de eurozone steeg in de jaren 80 met veel minder dan 1 biljoen USD per jaar, terwijl dit cijfer nu ver boven de 1 biljoen ligt, ondanks de lage groeiomgeving die vaak wordt geassocieerd met de term seculiere stagnatie. 

“Waar is de seculiere stagnatie?” is dus de vraag die we ons moeten stellen. De groei is de laatste tijd robuust en sterk. Nog opmerkelijker is dat de wereldwijde financiële crisis en de daaropvolgende Grote Recessie geen blijvende gevolgen hebben gehad voor de groei. Volgens de meest recente cijfers nam het bbp in 2015 toe met circa 4,5 biljoen USD, een behoorlijk cijfer. Als het bbp tot aan het einde van het decennium aan dit tempo blijft groeien, zal het in dit decennium sterker zijn gestegen dan in eender welk decennium in de hele geschiedenis van de mensheid. 

Maar de wereldwijde bbp-groei vertoont wel degelijk tekenen van seculiere stagnatie. In de jaren voorafgaand aan de wereldwijde financiële crisis versnelde de wereldwijde groei tot een piek van 8% in 2006 en liep deze na de crisis in sneltempo terug tot 4% in 2015. 

Volgens ons is het bbp na de wereldwijde financiële crisis fors gestegen en zijn er geen tekenen die wijzen op een groeivertraging. In de drie belangrijkste economische regio’s, namelijk de VS, de eurozone en China, is de groei verrassend veerkrachtig gebleken. Met uitzondering van de eurozone in 2012 en 2013, toen de eurocrisis een hoogtepunt bereikte, is de groei vrij stabiel gebleven. 

Of je nu vindt dat het glas half leeg of half vol is, de gangbare mening is dat de economie vandaag niet zo snel groeit als in de afgelopen decennia. De lonen zijn niet veel gestegen en de rendementen zijn teruggelopen tot een ongekend laag niveau, ondanks het feit dat de centrale banken en overheden van de grote economieën innovatieve en grootschalige stimuleringsmaatregelen hebben doorgevoerd. We zijn allemaal doordrongen van het besef dat het niet meer is zoals vroeger.

Meld u aan voor de Beleggen.nl dagelijkse nieuwsbrief

en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!

 

Meer artikelen van Yves Longchamp

  1. 24-10-2017 Rentecurve biedt ruimte voor verschuiving naar boven
  2. 19-09-2017 De grenzen van de “sweet spot”
  3. 24-08-2017 Chinese grijze neushoorn
  4. 26-07-2017 De balans van de Amerikaanse centrale bank
  5. 03-07-2017 Déjà vu
  6. 31-05-2017 De staat van de Europese Unie
  7. 26-04-2017 Eindfase van de conjunctuur
  8. 27-03-2017 Politieke risico’s
  9. 21-02-2017 Spaghetti western in de eurozone
  10. 24-01-2017 2017: vergevorderde conjunctuurcyclus, grote onzekerheid
  11. 24-11-2016 De State of the Union
  12. 18-10-2016 Waarom is er zo weinig groei, inflatie en productiviteit?
  13. 22-09-2016 Vertraging in Japan en China
  14. 19-08-2016 Genieten van het zomerweer
  15. 15-07-2016 De onbedoelde gevolgen van brexit
  16. 20-06-2016 Voorzichtigheid is geboden
  17. 19-05-2016 Europa: herstellend, maar kwetsbare gezondheid
  18. 26-04-2016 Fed: verhogen of niet verhogen?
  19. 17-03-2016 Gevaarlijke mix
  20. 18-02-2016 Don Quichot tegen de windmolens
  21. 19-01-2016 Scenario’s voor 2016
  22. 16-12-2015 Optimistisch over de Europese economie
  23. 17-11-2015 Tweedeling
  24. 20-10-2015 Forward misguidance
  25. 21-09-2015 Alles staat of valt met de dollar
  26. 19-08-2015 Binnenlandse consumptie bepalend voor de economie
  27. 20-07-2015 De ene vergissing leidt tot de andere
  28. 22-06-2015 VS geeft gemengde signalen, economisch herstel in Europa
  29. 20-05-2015 Door de donkere wolken heen kijken
  30. 22-04-2015 Wanneer de feiten veranderen, verander ik van gedachten

Indices

AEX 910,35 0,00 0,00% 03 okt
AEX GR 3.558,08 0,00 0,00% 03 okt
AMX 891,66 0,00 0,00% 03 okt
ASCX 1.228,70 0,00 0,00% 03 okt
BEL 20 4.285,32 0,00 0,00% 03 okt
Germany40^ 18.988,80 -26,61 -0,14% 03 okt
UK100 8.283,01 0,00 0,00% 03 okt
EURO50 4.918,43 0,00 0,00% 03 okt
US30^ 42.006,60 0,00 0,00% 03 okt
Nasd100^ 19.795,50 0,00 0,00% 03 okt
Japan225^ 38.595,80 0,00 0,00% 03 okt
US500^ 5.700,27 0,00 0,00% 03 okt
EUR/USD 1,1027 -0,0006 -0,06% 06:50
BUND 134,54 0,00 0,00% 03 okt
Brent 77,67 0,00 0,00% 03 okt
Gold spot 2.664,01 +7,84 +0,30% 06:50
WTI 73,81 0,00 0,00% 03 okt