Groeiende onevenwichtigheid in de aandelenmarkt

De Amerikaanse giganten maken in de aandelenmarkt een steeds groter deel van de koek uit. Dit zorgt voor verminderde marktbreedte. Is dat een probleem?

De vijf grootste Amerikaanse aandelen (Apple, Microsoft, Alphabet, Amazon en NVIDIA) zijn nu goed voor bijna een kwart van de kapitalisatie van de S&P 500-index.

Door Christian Schmitt, Senior Portfolio Manager bij Ethenea

Vooral in de VS merkten we dat slechts een paar large caps de ontwikkelingen op de aandelenmarkt bepaalden. Deze onevenwichtigheid wordt duidelijk als we de bekende - naar marktkapitalisatie gewogen - S&P 500 vergelijken met de minder bekende equal-weight-variant van de belangrijkste marktbarometer. Deze laatste schommelt sinds het begin van dit jaar dicht bij nul, terwijl de S&P 500 een tijdlang in de dubbele cijfers heeft gehandeld. Het gemiddelde aandeel trappelt dus ter plaatse terwijl de S&P 500 stijgt. Dit fenomeen wordt ook wel een gebrek aan marktbreedte genoemd.

De vijf grootste aandelen (Apple, Microsoft, Alphabet, Amazon en NVIDIA) zijn nu goed voor bijna een kwart van de kapitalisatie van de index. Apple alleen al heeft een marktkapitalisatie van meer dan EUR 2,5 biljoen, wat zelfs iets hoger is dan de gehele marktkapitalisatie van de Russell 2000 (een wereldberoemde aandelenindex van Amerikaanse small caps).

De grafiek hieronder toont de indrukwekkende ontwikkeling van de marktkapitalisatie van Apple en van de index, die ongeveer 2000 aandelen omvat, sinds 2010. Als extra referentie wordt de marktkapitalisatie van de toonaangevende index van Duitse aandelen DAX getoond, die onlangs ongeveer 1,5 biljoen euro bedroeg, ongeveer 60% van de absolute marktwaardering van Apple.

De meeste andere voorbeelden van de verminderde marktbreedte komen ook uit de VS. Tijdens de recente bankencrisis was de marktkapitalisatie van de grootste Amerikaanse bank J.P. Morgan bijvoorbeeld veel groter dan de gecombineerde marktkapitalisatie van de 143 regionale banken die deel uitmaken van de S&P Regional Banks Index.

Het aandeel van de Amerikaanse autofabrikant Tesla ten opzichte van alle andere autofabrikanten op de wereldmarkt heeft deze ontwikkeling de afgelopen jaren gevolgd. Binnen de top 5 aandelen in de S&P 500 geldt hetzelfde - weliswaar met een knipoog - voor Amazon en chipfabrikant NVIDIA, waarvan de marktkapitalisatie nu ruwweg 30 keer de laatste jaaromzet (niet de winst) bedraagt.

Ondanks de negatieve ondertoon zijn de geschetste observaties uiteindelijk niet meer dan observaties; kleine stukjes van de puzzel die de totale markt is. De meestal zeer goede fundamentele ontwikkeling van al deze individuele aandelen zou wel eens kunnen aanhouden en de disbalans in de markt zou daardoor kunnen toenemen. Ook kunnen de achtergebleven segmenten van de markt een inhaalslag maken - de waarderingen bieden hier ruimte voor - en de onevenwichtigheid navenant verminderen. In ieder geval is het belangrijk om op de hoogte te zijn en te blijven van de beschreven ontwikkelingen, zodat we weten wat er aan de hand is als "de markt dit of dat doet".