Voor- of Achteruit?
Maandag 26 November 2012 | Door Jos Renssen
Het feit dat we weer dagelijks met het Sinterklaas journaal worden geconfronteerd, de eerste kerstversierselen in en rond het huis worden aangebracht en Piet Paulusma staat te popelen om het land in te trekken om ons deze staaltjes huisvlijt voor te schotelen, maakt deze tijd bij uitstek geschikt om eens terug te blikken op het achter ons liggende beursjaar maar ook eens te kijken wat het aankomende jaar ons op het gebied van beleggen zou kunnen gaan brengen.
Eerst maar eens over de schouder kijken, dan valt gelijk op dat de eerste helft van 2012 zich kenmerkte door een hoge volatiliteit van de kapitaalmarkten.
De aandelenmarkten werden angstvallig in een wurggreep gehouden door de bewegingen van met name de Spaanse obligatierenten.
In het 10 jaar bereik bewoog de Spaanse rente tussen de 5% en de 7.5% effectief en de indices van de Europese aandelenmarkten volgden deze capriolen op de voet met als gevolg dat aan het eind van de zomer er een uiterst gespannen situatie op de kapitaalmarkten was ontstaan.
Voor de goede orde, met een lange rente boven de 7% wordt het op termijn voor een land vrijwel onmogelijk om op eigen kracht het huishoudboekje op orde te houden, laat staan te krijgen.
Op het moment dat we met de vingers in de oren zaten te wachten op de grote knal toverde de Europese Centrale Bank bij monde van haar President Mario Draghi een fantastisch konijn uit de hoge hoed. Hij zegde toe dat de ECB er alles aan zou doen (lees ongelimiteerd geld beschikbaar stellen) om Europa bij elkaar te houden.
We weten al geruime tijd dat daarmee het probleem niet kan worden opgelost maar dat deze daad te vergelijken is met het toedienen van morfine aan een ongeneeslijk zieke patiënt.
In vorige columns heb ik aangegeven welke maatregelen er nodig zijn om deze schuldencrisis structureel te lijf te gaan. Het is allemaal niet zo moeilijk maar om spijkers met koppen te slaan zullen onze politieke leiders over hun eigen schaduw moeten springen. De spagaathouding waar de politiek zich momenteel echter in bevindt, met aan de ene kant de strenge eisen van Brussel en aan de andere kant de lokale achterban die wars is van het uit handen geven van bevoegdheden, heeft de besluitvaardigheid van de politiek geen goed gedaan.
De krasse taal van Draghi bracht echter wel de broodnodige rust op de financiële markten met zich mee, waardoor de laatste vier maanden van het lopende jaar zonder enige concurrentie kunnen worden uitgeroepen tot de meest saaie beursperiode van de laatste jaren. De 10 jarige Spaanse obligatierente zat vastgespijkerd tussen de 5.5% en de 6%, de Europese aandelenindices kronkelden vrolijk mee binnen de krappe bandbreedte van 5% met een low van 320 punten op 16 november en een top van 338 punten op 14 september.
Institutionele beleggers stalden hun geld voornamelijk in “risicovrije ”maar in ieder geval rendementsvrije korte obligaties van AAA landen, de handel in aandelen werd volledig geregisseerd door de professionele handel en high frequency trading.
Hoe nu verder hoor ik U al zuchten, voor een groot aantal beursvolgers is de kans op een eindejaar rally in de aandelenmarkt wel degelijk aanwezig.
Deze rally zou dan gestalte moeten gaan krijgen door traditioneel “window dressing” in een relatief lege markt. Ook technische analyse wijst in de richting van een niveau rond de 340 punten in de AEX bij het sluiten van dit beursjaar.
Het ligt niet in de lijn der verwachting dat we dit jaar nog geconfronteerd gaan worden met nieuws dat de financiële markten uit hun coma zouden kunnen doen ontwaken.
In dat geval is de kans groot dat we binnen de bandbreedte van de laatste 4 maanden (320-340) het jaar uit hobbelen.
Wat 2013 ons gaat brengen valt of staat met de vooruitgang die de Europese leiders gaan boeken met betrekking tot het oplossen van de Europese schuldencrisis.
De situatie is nog steeds bijzonder zorgelijk en één ding is zeker, hoe langer men wacht, hoe verder de economie zal wegzakken en des te langer de route naar herstel zal zijn.
Hierdoor zal de focus ook volgend jaar liggen op de ontwikkelingen in renteland komen te liggen. Belangrijk zal zijn wat er met Spanje gaat gebeuren, de vooruitzichten zijn slecht en de sociale onrust neemt toe.
De enige reden dat de Spaanse momenteel rente met rust wordt gelaten is de toezegging van de ECB, er komt echter een dag dat toezeggingen alleen niet meer voldoende zullen zijn om de haaien van de kust weg te houden.
De Spanjaarden zullen hoe dan ook een keer met een officiële steunaanvraag op de proppen moeten komen om überhaupt van de ECB rentebescherming te kunnen gaan genieten.
De obligatiebelegger wacht in ieder geval een lastig jaar, het zal een lastige klus worden om maar enigszins in de buurt te komen van de dit jaar behaalde rendementen. Vooral bedrijfsobligaties en perpetuele leningen hebben het erg goed gedaan.
Ik zal zelf de renteontwikkeling van de AAA landen (Duitsland, Nederland, Finland) scherp in de gaten houden, pas als daar sprake zal zijn van structureel oplopende effectieve rendementen ga ik in geloven in een verder herstellende aandelenmarkt…………
Meld u aan voor de Beleggen.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!