Vertraging in Japan en China

Donderdag 22 September 2016 | Door Yves Longchamp

In Japan en China zijn de tekens die wijzen op een vertraging van de conjunctuur volop aanwezig. Desalniettemin is geen daarvan ernstig genoeg en zijn de waargenomen neerwaartse risico’s afgenomen dankzij het ontbreken van tragische nieuwsberichten aan het economische en financiële front.

Japan: jojo-beweging

In het tweede kwartaal van 2016 maakte de Japanse economie geen enkele voortgang. Ondanks het feit dat een aantal statistische artefacten de groei nadelig hebben beïnvloed, bevestigden ook andere indicatoren de zwakke activiteit in het tweede kwartaal. Ondanks de verdere verkrapping op de arbeidsmarkt en een lichte loonstijging, bleven consumenten de kat uit de boom kijken. Daarnaast zijn steeds meer bedrijven niet bereid om te investeren, aangezien hun winst lijdt onder de stijging van de yen. De buitenlandse vraag is dan ook de enige drijver voor een nieuwe conjunctuurcyclus. De wereldwijde activiteit blijft echter bescheiden. De industriële productie maar ook de export zullen volgens een jojo-beweging blijven fluctueren. 

De inflatie vertraagde in het tweede kwartaal fors. De Japanse centrale bank kan dit niet negeren. In plaats van het toch al erg soepele monetair beleid verder uit te breiden, kondigde de Japanse centrale bank aan het huidige monetair beleid in september tegen het licht te houden. Het negatieve rentebeleid (negative interest rates policy, NIRP) tastte de spaarzin van de Japanners echter niet aan. Ze zijn spaarders gebleven, de consumptie bleef op een laag pitje draaien en zelfs negatieve rentetarieven hebben geen wonderen gedaan voor de wisselkoers. 

NIRP heeft bovendien geen gevolgen gehad voor de inflatie sinds de invoering ervan. De Japanse centrale bank beweert echter herhaaldelijk dat dit beleid heeft gezorgd voor een opleving van de markt voor nieuwbouwwoningen. Wat het opkopen van activa betreft, hield de centrale bank zich meer op de vlakte. Aangezien er in de Japanse economie een gebrek is aan groeidrijvers, blijft de conjunctuurcyclus waarschijnlijk weinig inspirerend.

China: onevenwichtige economie

De economische groei in China bleek in het tweede kwartaal veerkrachtig met 6,7% j-o-j, hetgeen de marktverwachtingen overtrof. De groeidrijvers waren nog altijd de vastgoedmarkt en sterke kredietverlening aan huishoudens. De uitgifte van lokale overheidsobligaties, die vrijwel evenveel opleverden als bankleningen, bracht de kredietfinanciering in het tweede kwartaal tot boven het niveau van het eerste kwartaal. 

De investeringen in infrastructuur versnelden na deze toename weliswaar, maar de totale investeringen in vaste activa vertraagden in het tweede kwartaal. Dit kwam door de gelijktijdige groeivertraging van vastgoedinvesteringen en woningprijzen. De vertraging van investeringen in nieuwbouw geeft aan dat de vastgoedcyclus in het tweede kwartaal zijn hoogtepunt heeft bereikt. Omzet en prijzen zullen in de tweede helft van het jaar verder dalen naarmate lokale overheden de regelgeving zullen aanscherpen om de oververhitte markt af te koelen.

Behalve een robuuste kredietgroei verraste ook de industriële activiteit in positieve zin. Dit werd in de hand gewerkt door een herstel van de grondstoffenprijzen. Dit herstel zou echter van korte duur kunnen zijn, aangezien de wereldwijde vraag niet verbeterd is en het afbouwen van de overcapaciteit nog niet begonnen is.

Een stabiele groei in het tweede kwartaal en een stabilisering van de deviezenuitstroom ondanks een gestage verslechtering van de wisselkoers bood de regering een uitgelezen kans om zich op hervormingen te richten in plaats van op stimuleringsmaatregelen. Het tweede kwartaal werd gekenmerkt door de aankondiging van regelgeving voor de financiële sector en het accent op hervormingen. De hervormingen aan de aanbodzijde, die het afbouwen van overcapaciteit beogen, zouden de industriële productie verlagen. Daarnaast zouden ze ook leiden tot gedwongen ontslagen en daardoor tevens de consumptie nadelig beïnvloeden. De lokale overheden staan dus voorlopig niet te popelen om de daad bij het woord te voegen. Ook een verlaging van het hefboomeffect staat vooralsnog niet op de agenda: het nationale volkscongres bepaalde de doelstelling voor de jaarlijkse kredietgroei op 13 %, tweemaal zoveel als het beoogde bbp.

Ommekeer in vastgoedcyclus

Hoewel het tweede kwartaal een adempauze bood na de dalende groeitrend sinds de wereldwijde financiële crisis, dreigt de ommekeer in de vastgoedcyclus een verdere vertraging in gang te zetten in de tweede helft van 2016. De regering zal zich opnieuw richten op groeibevorderende maatregelen, waarschijnlijk door extra investeringen in infrastructuur, maar ook meer kredietverlening, om haar jaarlijkse groeidoelstelling te halen. Dit zal de hefboomsituatie verder verslechteren en de instabiliteit van het financiële systeem in China in de hand werken. Hoewel de markt recentelijk weinig oog leek te hebben voor China, zijn we nog altijd van mening dat de onevenwichtige economie een aanzienlijk risico vormt voor ons scenario.

Meld u aan voor de Beleggen.nl dagelijkse nieuwsbrief

en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!

 

Meer artikelen van Yves Longchamp

  1. 24-10-2017 Rentecurve biedt ruimte voor verschuiving naar boven
  2. 19-09-2017 De grenzen van de “sweet spot”
  3. 24-08-2017 Chinese grijze neushoorn
  4. 26-07-2017 De balans van de Amerikaanse centrale bank
  5. 03-07-2017 Déjà vu
  6. 31-05-2017 De staat van de Europese Unie
  7. 26-04-2017 Eindfase van de conjunctuur
  8. 27-03-2017 Politieke risico’s
  9. 21-02-2017 Spaghetti western in de eurozone
  10. 24-01-2017 2017: vergevorderde conjunctuurcyclus, grote onzekerheid
  11. 15-12-2016 Het is niet meer zoals vroeger
  12. 24-11-2016 De State of the Union
  13. 18-10-2016 Waarom is er zo weinig groei, inflatie en productiviteit?
  14. 19-08-2016 Genieten van het zomerweer
  15. 15-07-2016 De onbedoelde gevolgen van brexit
  16. 20-06-2016 Voorzichtigheid is geboden
  17. 19-05-2016 Europa: herstellend, maar kwetsbare gezondheid
  18. 26-04-2016 Fed: verhogen of niet verhogen?
  19. 17-03-2016 Gevaarlijke mix
  20. 18-02-2016 Don Quichot tegen de windmolens
  21. 19-01-2016 Scenario’s voor 2016
  22. 16-12-2015 Optimistisch over de Europese economie
  23. 17-11-2015 Tweedeling
  24. 20-10-2015 Forward misguidance
  25. 21-09-2015 Alles staat of valt met de dollar
  26. 19-08-2015 Binnenlandse consumptie bepalend voor de economie
  27. 20-07-2015 De ene vergissing leidt tot de andere
  28. 22-06-2015 VS geeft gemengde signalen, economisch herstel in Europa
  29. 20-05-2015 Door de donkere wolken heen kijken
  30. 22-04-2015 Wanneer de feiten veranderen, verander ik van gedachten

Indices

AEX 910,35 0,00 0,00% 03 okt
AEX GR 3.558,08 0,00 0,00% 03 okt
AMX 891,66 0,00 0,00% 03 okt
ASCX 1.228,70 0,00 0,00% 03 okt
BEL 20 4.285,32 0,00 0,00% 03 okt
Germany40^ 18.988,80 -26,61 -0,14% 03 okt
UK100 8.283,01 0,00 0,00% 03 okt
EURO50 4.918,43 0,00 0,00% 03 okt
US30^ 42.006,60 0,00 0,00% 03 okt
Nasd100^ 19.795,50 0,00 0,00% 03 okt
Japan225^ 38.595,80 0,00 0,00% 03 okt
US500^ 5.700,27 0,00 0,00% 03 okt
EUR/USD 1,1030 -0,0003 -0,03% 07:19
BUND 134,54 0,00 0,00% 03 okt
Brent 77,67 0,00 0,00% 03 okt
Gold spot 2.665,72 +9,55 +0,36% 07:19
WTI 73,81 0,00 0,00% 03 okt